DE ALETSCHGLETSJER
Dagstukjes – 114
Niet ’s ochtends meteen de radio aan
hoogstens het plaatselijke zingen horen
waarvan wij de woorden niet verstaan.
Maar niet het nieuws dat de keel omklemt
niet wat jij ‘de wereld’ noemt, bijtend, borend.
JUDITH HERZBERG: REISPIJN
en paar weken naar Zwitserland, de Alpen in. Geen televisie, geen wifi, alleen de Neue Zürcher Zeitung.
Een andere wereld. Een witte wereld.
’s Avonds rond het vuur hoeven we alleen maar een nieuwe tocht voor de volgende dag uit te stippelen. Op de besneeuwde Winterwanderwege kunnen we alle kanten op.
We kijken vanuit ons huis naar het ‘alpengloeien’ en dan wordt het donker, elk jaar minder, omdat men in Zwitserland de bergflanken blijft bebouwen en – ’s avonds – steeds meer verlicht.
Oude boerendorpen worden door forenzen ingenomen. Ze renoveren de chalets of vervangen ze door modernistische nieuwbouw.
Buiten de steden is Zwitserland de laatste jaren even snel veranderd als het platteland in Nederland. Geen boer meer te bekennen, nou ja, de ecologische ‘hobbyboer’ is in opkomst.
Eeuwenlang stonden de bergen in de weg, en dat is nog zo, maar de techniek vermag het onmogelijke. Waar men maar wil wordt de rotsgrond doorboord en meer land ontsloten. SUV’s rijden tot boven de boomgrens..
Ook om ons plekje heen rukt de welvarende middenklasse op. Nog even en je kunt net zo goed thuisblijven – maar ja, die Alpen, hè, die oernatuur, die eeuwige sneeuw, die sporen van Kelten, Goten en ander ruw volk waarvan je de trekken tot voor kort nog in de koppen van de Zwitsers zag. Koppen die de door Rainer Maria Rilke bezongen engelen en demonen nog met eigen ogen hadden gezien.
De dichter ligt vlakbij begraven. In het plaatsje Raron in het Rôhne-dal. Veertig jaar geleden las ik er voor het eerst de vertaling van de Duineser Elegien die Wim Bronzwaer voor mij als uitgever bij Ambo had gemaakt.
Sommige regels moet ik sindsdien elk jaar in Zwitserland even horen: ‘Want het schone is niets dan het juist nog door ons te verdragen begin der verschrikking, en wij bewonderen het zo omdat het, onaangedaan, versmaadt ons te vernietigen.’
LEES VERDER
WKtS
21 FEBRUARI 2017
