Rooms-katholieke retoriek

MADONNA IN ALBAS AAN DE LOT IN FRANKRIJK. FOTO WILLEM KUIPERS TE SMILDE

 

Dagstukjes – 156

 

 

aar was-ie weer, de redenaar, Dries van Agt. Oud geworden, niet veranderd. Alleen de volzinnen liepen wat stroever.

Als katholiek met een protestantse vader maakte ik op school kennis met de retorica zoals Dries van Agt die in zijn openbare leven altijd heeft gepraktiseerd. Het was deel van de katholieke opvoeding. Er werd je als aankomende intellectueel geleerd hoe je ‘andersdenkenden’ partij kon bieden. Het vak heette apologie. Ik was er goed in en kon elke protestant,  óók mijn vader, hard om de oren slaan als hij de onbevlekte ontvangenis van Maria weer eens spottend ter sprake bracht.

Dries van Agt moet als jurist en politicus de voordelen van deze lessen hebben gesmaakt. Tegen zijn retoriek was Joop den Uyl – om van zijn hulpje Ed van Thijn toentertijd maar te zwijgen – niet opgewassen. Nee, protestanten en politici met een joodse achtergrond hadden daar geen verweer tegen.

Gisteravond sprak Van Agt met Coen Verbraak in het televisieprogramma Kijken in de ziel. Het viel me op hoe diep de afkeer van het protestantisme er bij Van Agt nog in altijd in zit. Nee, hij was geen lid meer van het CDA. Met Buma had hij niets. Wat wil je, een protestant!

Er waren ten tijde van het kabinet- van Van Agt meer zulke katholieke retorici in de politiek, Hans van Mierlo bijvoorbeeld, of Marcel van Dam. Afvalligen, maar allerminst vrij van roomse smetten. Misschien is het beter deze katholieken geen redenaars te noemen, het waren sofisten, retorici die erop uit waren met veel omhaal van woorden een tegenstander murw te maken.

Van Dam was net als Van Thijn een trouwe discipel van Joop den Uyl, de grote roerganger, door Van Agt nog steeds ‘ome Joop’ genoemd. Ook dat is een typisch katholiek trekje. In de familiekring verschrompelde zelfs het gezag tot huiselijke proporties.

Marcel wilde in zijn nadagen, net als Van Agt die uitweek naar Groen Links, niets meer met zijn oude politieke vrienden te schaften hebben. Hij werd lid van de Socialistische Partij. Oók katholieken! En nog wel Brabantse katholieken!

Zo diep zit het. Katholiek ben je voor het leven.

Jammer dat journalisten het Grote Boek Der Religie niet meer kennen. Zo krijg je de waarheid nooit meer te horen.

 

 

LEES VERDER
WKtS
20 JANUARI 2018