ZELFPORTRET VAN DE SCHILDER DIE LEEFDE VAN 1606 TOT 1669
AT WORDT nog wat met die ouwe Rembrandt. Hij is als blockbuster in het Rijksmuseum te bewonderen. Ik weet niet wat een blockbuster is, maar ik begrijp dat het iets sensationeels is. Wim Pijbes wrijft zich de zwetende handen al knisperend droog. Welke museumdirecteur wil er nu géén sensatie?
In de Belgische krant, NRC WEEKEND, besloot Sandra Smallenburg een gloedvolle beschouwing over de ouwe Rembrandt met de woorden, ik citeer:
‘Alleen hier, staande in het Rijksmuseum, omringd door meer Rembrandts dan je ooit bij elkaar hebt gezien, ervaar je die sensatie. En besef je dat Rembrandt juist op zijn oude dag zijn tijd ver, ver vooruit was.’
Die laatste zin lijkt me een gevalletje leeftijdsdiscriminatie, misschien omdat de schrijfster zelf nog heel erg jong is – of dat graag wil zijn – maar dat de oude baas zijn tijd ‘ver, ver vooruit was’ behoort tot de onzin waaruit hoogopgeleide krantencritici putten als ze weer eens gedwongen zijn om het raadsel van de kunst – en vooral het raadsel van de kunstgeschiedenis – onder ogen te zien.
Het zij zo.
Mij trof vooral de zinsnede ‘alleen hier’.
‘Alleen hier’ vroeg ik me af, bij een blockbuster in het Rijks?
Wim Pijbes heeft al laten weten dat hij miljoenen bezoekers verwacht, meer dan er naar Boer zoekt vrouw op de televisie kijken en terwijl ik de gewraakte woorden ‘alleen hier’ nog eens tot me laat doordringen, zie ik ze komen, die miljoenen, van heinde en ver, honden, kinderen en uitpuilende rugzakken mee, luid knarsende telefoons op hun kop, de iPhone permanent in de aanslag voor al die te gekke plaatsjes op Facebook en maar duwen, schuiven, kleppen en kakelen. Bij de gedachte alleen al vergaan mij horen en zien.
Alleen hier?
Ik krijg haast te doen met die ouwe Rembrandt als ik bedenk wat die man – ook op hoge leeftijd nog, hij werd maar liefst 63! – allemaal kón en wat hij ons niet allemaal heeft nagelaten.
Nee, niet dat!
Geen blockbuster!
Kunst!
De vraag rijst hoe je die te zien krijgt.
WKtS
8 FEBRUARI 2015
Zie ook Volle musea lege kerken.