ZETTER AAN ZIJN LINOTYPE
Dagstukjes – 294
En nu, na het begeerde, het ontbeerde,
Na de onrust het levenslang geduld:
Een steen, door ’t groen gebarsten, en verweerde
Letters en cijfers, die de regen vult.
J.C.BLOEM: GRAFSCHRIFT
Wat ging ik doen? Ik was net achttien geworden. De grote wereld lokte. Studeren? Nee. Ik wilde geen carrière, ik wilde léven. Ik snakte naar avontuur. Maar waar vond je avontuur?
Bij een krant, zei de vader van een vriendje en ik begon bij een krant. Ik werd verslaggever en mocht over álles schrijven, over gemeentepolitiek, over rechtspraak, over sigarenrookwedstrijden, over buurtrellen, over misdaad, hondenpoep en sport.
Zo leerde ik niet alleen mezelf, maar ook de journalistiek beter kennen.
Gymnasiast
Algauw begreep ik – als nogal zelfingenomen gymnasiast – dat ik het met Sophocles, Homerus en Tacitus niet zou redden. Ik moest me bijscholen. Of het voldoende was, weet ik niet, maar het werk ging me na verloop van tijd wel vlotter af. Ik begon van mijn vak te houden. De krant werd een vriend. Niet zozeer vanwege het ‘avontuur’ – dat trouwens nogal tegen viel – als wel door de wijze waarop de krant gemaakt werd. Ik raakte er al vroeg aan verslingerd.
Het was een feest om elke dag opnieuw de krant uit het lood geboren te zien worden. In de zetterij, aan steen en tussen de koppenmakers werd me steeds duidelijker wat een prachtig medium het was waaraan ik mocht meewerken. In het technisch bedrijf pendelde ik tussen het allerlaatste wereldnieuws en de tijd van Erasmus toen de uitvinding van de losse letter de boekdrukkunst in gang zette.
Journalistiek
Tot op de dag van vandaag boeit mij de geschiedenis van deze papieren communicatie. Hoe kon de boekdrukkunst zo’n hoge vlucht nemen? Hoe meer ik me die vraag stel, des te harder treft me de waarheid dat het voorbij is, voorbij o en voorgoed voorbij… wat iedereen ziet. Ik hoef er niet over uit te weiden, maar één ding zien we volgens mij nog niet zo goed: dat mét de techniek ook de journalistiek ingrijpend is veranderd.
Wat de audiovisuele media vandaag de dag voor nieuws houden, heeft weinig meer te maken met wat wij meenden als onze opdracht te zien: het schriftelijk vastleggen van gebeurtenissen die belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen konden zijn: de gedegen journalistiek van het geschreven woord. Radio en televisie zitten er nog maar met een heel dun draadje aan vast.
Als rentenier in deze digitale tijd zou ik wensen dat de journalistiek opnieuw werd uitgevonden.
LEES VERDER
TERUG NAAR DE VOORPAGINA
28 september 2021
WKtS
De Volksknar
Zie ook op deze site de roman Een nieuw alfabet of De opdracht van de ettersnijder
