DOOP IN DE JORDAAN FOTO WILLEM KUIPERS
Verbeter Je Taal Nog Meer – 85
De hel wordt voor de protestanten
gestookt met christelijke kranten,
maar voor de roomsen warmt toch wel
olie uit het H. Oliestel
goedkoper dan plutonium
het tofelodemonium.
KEES STIP: VERZAMELDE GEDICHTEN
We geloofden niet meer. In de jaren zestig van de vorige eeuw begon er op de redactie van de Volkskrant een andere wind te waaien. Tien jaar later ging niemand meer naar de kerk – op Richard Auwerda en Kees Fens na. We waren sociaaldemocraten geworden. We wilden arbeiders in mondige individuen veranderen. Met een eigen auto.
Dat gelóófden we, maar nóg grotere geesten dan op de redactie van de Volkskrant dachten daar anders over. In hun ogen waren we rooms-katholiek gebleven. We durfden er alleen niet meer voor uit te komen.
Karel van het Reve noemde ons neotofelemonen, tofelemoon is een jiddisch woord voor rooms-katholiek. Anderen namen het als scheldwoord over. Gerrit Komrij natuurlijk, maar ook Ischa Meijer, die als medewerker van de krant bereid was om wie dan ook op de redactie te schofferen, zoals juridisch redacteur Victor Lebesque zich zal herinneren die de gevreesde columnist op een dag bij kop en kont pakte en de deur uit flikkerde.
Sprookjes
Het was een verwarrende tijd met als prangende vraag: geloof je of geloof je niet?
Namens mezelf kan ik zeggen, nee, ik geloofde niet, niet meer, ik neigde er zelfs toe me te bekeren tot de goddeloze religie waarmee Karel van het Reve was opgevoed, het communisme.
Dit geloof – het geloof der kameraden zoals hij het noemde – had hem zo gestaald dat hij ook de sterkste tegenstander op de knieën wist te dwingen.
Zijn broer Gerard was bijna aan de leer van hun vader bezweken, maar nadat zijn psychiater hem ertoe gebracht had om sprookjes te gaan schrijven, bleek hij een uitzonderlijk begaafde stilist die op eigen kracht een uitweg vond naar een ándere religie, het rooms-katholicisme, waaraan hij een aantal zeer leesbare, diepgaande en doorwrochte beschouwingen heeft gewijd.
Wartaal
Wij geloven dat de religie in Nederland op sterven na dood is. De kerken lopen leeg. Behalve op plaatsen waar de Bijbel voor de inwoners nog wet is en de ouderling bij gemeenteleden thuis komt spioneren.
Maar, vergis je niet, geloof is niet hetzelfde als een religie.
Een religie kun je vergelijken met een bedrijf waarin – net als in het beroepsvoetbal – veel geld om gaat, erg veel geld. Geloven daarentegen is iets van jezelf. Het vergezelt je dag en nacht. Altijd. Je kunt er niet buiten, al zou je dat willen. Het is een kracht die bij menigeen sterker is dan de rede. Je gezonde verstand wil je bij vraagstukken op leven en dood nog weleens in de steek laten, maar je geloof nóóit. Viruswappies, antivaxers en complotdenkers getuigen er vandaag de dag opnieuw van. Zij gelóven. Waarin? Dat moet je ze niet vragen. Dat zullen ze je niet in begrijpelijke taal kunnen uitleggen, maar dat is juist hun kracht.
Zo ontstaan religies, gebaseerd op wartaal die gelovigen betovert.
LEES VERDER
WKtS
12 APRIL 2021
VOLKSKNAR
TERUG NAAR DE VOORPAGINA
