Voor oud-redacteuren van de Volkskrant maakt Jacques de Jong al weer tien jaar om de twee weken de Volksknar, een krant die de abonnees als e-mail toegestuurd krijgen. Nieuw is Lezen & Schrijven, een rubriekje over taal van Willem Kuipers, dat voortaan ook hier, op wiewiewie, te consulteren zal zijn. Dit is de eerste aflevering. ‘Veel leesplezier.’
Verbeter Je Taal Nog Meer – 2
et bedrukte papier staat op het punt te verdwijnen, maar zo ver is het nog lang niet. De hele dag door zie ik bedrukt papier en veel ervan léés ik. Niet om te vernemen dat een gezellige Bed and Breakfast in Friesland mij een wijds landschap in het vooruitzicht stelt, maar om de taal.
Taal is een eh… eh… fascinerend communicatiemiddel. Film is ook mooi, en muziek is nóg mooier, maar taal, ja, daar raak je niet op uitgekeken, hè?
In een brief van Natuurmonumenten lees ik dat ‘er iets mist’. Meteen heb ik nogal weerkundige associaties, maar nee, Natuurmonumenten bedoelt dat ‘er iets ontbreekt’ – wát weet ik niet, ik lees al niet meer verder.
In een brief van de bank – ondertekend door zo’n hoogopgeleide met het handschrift van een kind – lees ik dat ze processen gaan borgen en dat quick wins zullen worden gemonitord.
Op tv voorspelt de weerman dat de temperatuur richting de twintig graden gaat. Richting, let op, is naar aan het verdrijven. Naar, nee, je gaat tegenwoordig richting Amsterdam.
Wat moet je ermee?
Ik herschrijf.
Het lezen van kranten, tijdschriften en wat dies meer is voor mij de laatste jaren steeds minder vanzelfsprekend geworden. Te vaak weet ik niet wat de schrijver bedoelt. Ik gis ernaar en probeer te verbeteren wat er staat. Aanvankelijk was het een soort puzzelen, dit ‘herschrijven’, maar gaandeweg werd het gewoon wérk. Het verdrong het lezen naar de tweede plaats, sorry, richting tweede plek.
Het was mooi geweest als ik deze eerste aflevering van Lezen en schrijven met de wens ‘veel leesplezier’ had kunnen besluiten. Maar dat kan ik niet.
‘Veel leesplezier’ is zo’n beetje het allersufste cliché dat een journalist op zijn toetsenbord kan aantikken – wat de hoofdredacteur van de Volkskrant er niet van weerhield zijn brief aan nieuwe abonnees zo te besluiten: ‘Veel leesplezier.’
‘Leesplezier’ is een bedenksel van kirrende halvegaren die niet weten wat lezen is en het ook nooit doen.
Lezen is niet per se plezierig. Voor veel mensen is het zelfs een straf. In elk geval kun je het niet los zien van wát je leest.
Dat kan tamelijk erg zijn.
Zie maar eens wat Sigolène Vinson in Le Monde – en vertaald in de NRC – over de executies op de redactie van Charlie Hebdo vertelt. Ze ontkwam maar net aan haar moordenaar. ‘Hij had grote donkere ogen, een vriendelijke blik.’ Hij zei: ‘Ik zal je niet doodschieten. je bent een vrouw. Wij doden geen vrouwen.’
Het werd me koud om het hart.
Lezen moet.
LEES VERDER
WKtS
14 FEBRUARI 2015
