SCRUM VAN PYKE KOCH CENTRAAL MUSEUM UTRECHT
Verbeter Je Taal Nog Meer – 72
Bestook ons niet met pek of kokend lood,
maar gooi een cent. Daar vallen wij op dood.
KEES STIP: GEBRUIKSAANWIJZING
Een vriend van mij is schilder, kunstschilder. Hij maakt prachtige dingen, maar hij wil ook graag weten hoe het er buiten zijn atelier aan toe gaat. Hij is niet alleen schilder, hij is ook politicoloog, cum laude afgestudeerd, en dat merk je als we samen de kunst of gewichtige aangelegenheden in de actualiteit onder de loep nemen.
Soms gaat het over zijn vak, over het verven, en wat een energie het hem kost om telkens weer iets nieuws te moeten verzinnen, soms over mijn vak, de journalistiek.
Toen ik hem op een keer vertelde dat mijn stukjes voor de krant altijd door een bureauredacteur werden nagelezen, was hij verbaasd.
Zo’n collega, zei ik, verbetert fouten, en voegt soms nieuwe toe.
Hij lachte.
Dat zouden ze bij niet moeten doen, zei hij. Als ik een schilderij af heb, blijft iedereen er met zijn poten af.
Schilderen, zei ik, is georganiseerde onzin, maar een krantenstukje niet. Dat moet van a tot z kloppen. Fouten ondergraven je geloofwaardigheid. Schrijven is dan ook géén georganiseerde onzin, legde ik uit, behalve als het óók kunst wordt, zoals in de literatuur.
Ik betwijfel of deze waarheid vandaag de dag nog opgaat voor onze gesproken media. In mijn oren viert de onzin daar hoogtij. Misschien omdat er geen woord vóór publicatie wordt gecorrigeerd.
Eindredacteur
Wat zou er niet verbeteren, vroeg ik me af, als een verstandige eindredacteur sprekers op radio en tv kon laten nadenken over hun woorden? Als zo’n functionaris ze zou kunnen behoeden voor het al te modieuze gebruik van woorden, zoals het woord strijd.
Je hoort het aan een stuk door. Strijd. Strijd tegen drugs, strijd tegen (de) kanker, strijd tegen racisme, maar geen spreker lijkt te beseffen dat dit niet het juiste woord is. Je kunt in al deze gevallen hooguit spreken van bestrijden en dat is al lastig genoeg.
Maar nee, strijd moet.
De term raakte hier vanaf de jaren zeventig ingeburgerd toen types als Richard Nixon – the war on drugs – en George W. Bush – the war on terror – de media ermee opscheepten, hoewel al gauw duidelijk werd dat de remedie erger was dan de kwaal.
En inderdaad, het wérd strijd.
Nu ook in Nederland.
Roep strijd en boeren, antiracisten en virushaters rukken al tot de tanden bewapend op naar het Malieveld.
LEES VERDER
WKtS
2 JULI 2020
DE VOLKSKNAR NR 343