Artistieke mediadictatuur

 

Dagstukjes – 223

 

dat is een oog
dit is een oor
trilt en er is
kunst
LUCEBERT

 

 

Op de middelbare school ging er een wereld voor me open. Wat zeg ik? Vele werelden. De wereld  die me ook vandaag de dag nog inspireert, was die van de kunst, hoewel ik het woord kunst nooit gebruikte. Ik doe het nog niet graag. Als je het woord kunst laat vallen, is er altijd wel een snuggerik die vraagt: wat is kunst? Nooit vraagt zo iemand: wat is sport, wat is seks, wat is bezit?

Ik ontdekte door de schoolconcerten de muziek van Mozart, Prokofjev, Peter en de wolf, en Tsjaikofski, later in de stedelijke grachtenkelders de jazz en op dansles de frivole ballroomdeuntjes op de golven waarvan je je met een delicaat geurend meisje dicht tegen je aan deinend mee liet voeren.

Ook de schouwburg ging door school al vroeg voor me open, met stukken van Vondel of Voltaire – heel precies weet ik het niet meer – en dan was er uiteraard de film, hét medium voor ons adolescenten die niet konden wachten tot ze op eigen benen stonden en de stoere jongen konden uithangen. Cool, man, cool. Niemand had het over kunst. Film was film, film was anders,  hors concours.

Ik zag elke week wel een film. Van Bergman, Visconti, Fellini, De Sica of Koerosawa… het hield niet op.

Ik luisterde uren naar muziek, bezocht cabaret, dans en theater en luisterde naar de Clicheemannetjes op de radio, die we later als Van Kooten en De Bie op de televisie leerden kennen.

Wat men kunst noemde, bleek een zo gevarieerd mozaïek van vakmanschap en gemoedsbewegingen dat ik het woord zo goed en zo kwaad als dat kan uit mijn vocabulaire heb geschrapt. Het strookte met geen enkele werkelijkheid. Het werd al te gemakzuchtig gehanteerd.

Pas toen ik afgelopen weekend Duncan hoorde en zag, en de hysterische verafgoding aanschouwde die hem ten deel viel, dacht ik weer aan dat woord… Het leek me het einde van een tijdperk, en de overgang naar een nieuw, althans in Nederland, dat niets ontziend op weg is naar een artistieke mediadictatuur die geen boodschap meer heeft aan de schatkamers vol schoonheid en ideeën die kunstenaars ons eeuwenlang hebben geschonken.

Om met Friedrich von Schiller (1759-1805) te spreken:  De Moor hat seine Arbeit getan, de Moor kan gehen….

 

 

 

LEES VERDER
WKtS
20 MEI 2019